Seminar Dag van de Interoperabiliteit 2025

Jean-Paul van der Ham

We klikken Word open zonder erbij na te denken. We delen alles via SharePoint. We migreren alles naar de hyperscalers. En ondertussen groeit de afhankelijkheid, stil, maar genadeloos.

Bij Wigo4it hebben we de confrontatie gezocht. Niet met Big Tech, maar met onszelf. Wat gebruiken we echt? Wat kunnen we loslaten? En hoe bouwen we onze digitale afhankelijk af terwijl wij toch gebruik kunnen blijven maken van dat moois wat de cloud te bieden heeft?

In deze sessie neem ik je mee in hoe wij onszelf naar een ‘afkickkliniek’ hebben gestuurd. Geen ideologisch pleidooi, maar een technische én strategische aanpak om los te komen van deze verslaving. Niet voor wie wil klagen over Big Tech, maar voor wie weer grip wil krijgen, durft te kiezen en het lef heeft om écht los te laten.

Soevereine AI middels trusted AI Hub

Corno Vromans

Presentatie over de AI Hub die door SURF wordt ontwikkeld om soevereine AI-diensten te kunnen leveren.

De AI-Hub biedt op een veilige en transparante manier open-source en commerciële AI-modellen aan voor de leden van SURF (onderwijs, onderzoek, technologische instituten, universitaire medische centra).

Gebruikers kunnen eenvoudig en veilig AI-modellen gebruiken of delen waarbij ze zelf de balans bepalen tussen prijs, kwaliteit, beleid en ethiek binnen voorwaarden van de instelling.

Jacco Brouwer

Een bevlogen verhaal over de praktijk van ecosysteem gestuurd samenwerken aan Haven waarbij we de kracht van digitalisering inzetten voor het maatschappelijk belang. 

Haven is een open oplossing voor platform- en leveranciersonafhankelijke Cloud diensten. Haven is een speerpunt in de nationale digitale strategie en een bouwsteen in het overheid brede programma Generieke Digitale Infrastructuur. Haven biedt uniforme inrichting van Cloud technologie en biedt organisaties een toepasbaar exit plan.

Highlights 

• ecosysteem gestuurd samenwerken
• Platform- en leveranciersonafhankelijke Cloud diensten
• Data Soevereiniteit 

Ronald Stolk

In Noord-Nederland ontstaat een unieke kans om een regionaal, digitaal soeverein ecosysteem op te bouwen. Dit wordt mede mogelijk gemaakt door de komst van de AI Fabriek en de financiële steun uit de economische agenda van Nij Begun, het aardbevingsherstelfonds.

Tijdens zijn presentatie schetst Ronald Stolk de huidige plannen en nodigt hij iedereen uit om mee te denken. Hoe kunnen we dit initiatief succesvol maken? En hoe zorgen we ervoor dat het ecosysteem optimaal aansluit bij andere regio's in binnen- en buitenland?

Luuk Verdonk

Het Digital Trust Center (DTC) en het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) werken samen aan een kennisproduct over Cloud vendor lock-in. Vendor lock-in kan risico’s voor organisaties opleveren. In de presentatie wordt ingegaan op wat de risico’s van een vendor lock-in zijn en wordt er handelingsperspectief gegeven om de impact van deze risico’s te beperken. In het handelingsperspectief wordt er dieper ingezoomd op dataportabiliteit. 

Valentijn Sessink

De afgelopen vijfentwintig jaar zijn er keer op keer voorstellen gedaan om los te komen - of onafhankelijker te worden - van de grote ICT-leveranciers (“Big Tech”). Meer open standaarden, meer open source - vaak wordt "meer kansen voor mkb in aanbestedingen" daarvoor aanbevolen. 

In deze kennissessie zal Valentijn in vogelvlucht de huidige aanbestedingspraktijk voor ICT schetsen. Daarna zal hij laten zien dat de betere mogelijkheden vaak vóór het inkooptraject (en de aanbestedingswet) te vinden zijn.

Peter Giskes

Onder de naam Mijn Bureau wordt een werkomgeving voor ambtenaren verkend die een alternatief biedt voor de bekende big tech oplossingen.

Een verkenning die veel aandacht krijgt van zowel andere overheden als bedrijven. Een verkenning die ons al veel heeft geleerd over de mooie en lastige kanten van Europese samenwerking.

Timo Bravo Rebolledo

De geopolitieke verschuivingen en afhankelijkheden gecombineerd met de uitdagingen op het concurrentievermogen binnen de Europese Unie geeft aanleiding voor de Europese Commissie tot een versnelling op tal van onderwerpen. 

Voor de toekomstige welvaart, veiligheid en democratische waarden van de Europese Unie is het essentieel om autonomer te worden in een steeds meer gedigitaliseerde wereld. 

In deze sessie gaan we kijken hoe het Europese regelgevingskader hierop inzet op de thema’s Cloud en Data. Op welke ontwikkelingen kunnen we nu al inspelen en welke Europese plannen komen er nog uit de beleidstoren van de Commissie in de komende jaren. 

Ravi Meijer

De Nederlandse overheid digitaliseert massaal en heeft behoefte aan een samenhangend kader voor verantwoorde technologiekeuzes. Daarom Nederlandse Richtlijn Digitale Systemen (NeRDS): 14 concrete richtlijnen voor het ontwikkelen, inkopen en gebruiken van doeltreffende, veilige en gebruikersgerichte technologie binnen de Nederlandse overheid. 

In deze sessie bespreken we wat NeRDS is, waarom het wordt ontwikkeld en hoe organisaties ermee aan de slag kunnen. We duiken dieper in op richtlijn 5: "Hanteer een cloud-gedreven strategie" en de balans tussen cloudvoordelen en datasoevereiniteit.

Voor projectleiders die willen weten hoe ze NeRDS toepassen én technische teams die zoeken naar praktische implementatie. Een sessie voor wie de brug wil slaan tussen beleidskaders en dagelijkse digitale praktijk.

Femke Nagelhoud

De Data Act geeft nieuwe mogelijkheden aan organisaties om over te stappen van cloudaanbieder en voor parallel gebruik van diensten van verschillende cloudaanbieders. Cloudaanbieders zijn verplicht om drempels hiertoe weg te nemen. Ook zijn er nieuwe regels voor cloudaanbieders rondom internationale datadoorgifte van niet-persoonsgegevens. De Data Act is een nieuwe verordening die geldt vanaf 12 september jl. De ACM neemt ons mee in het belang van deze regelgeving en haar (aanstaande) toezicht hier op. 

Frank Terpstra

Application Programming Interfaces (API's) zijn niet weg te denken uit het digitale landschap. Maar wat maakt een API goed? Experts werkzaam voor diverse overheidsorganisaties hebben zich verenigd in het Kennisplatform API’s. Zij delen hun kennis en maken afspraken over wat een API goed maakt. 

Met de uitreiking van een gouden API, biedt het kennisplatform podium aan organisaties die een uitzonderlijk goede API hebben gemaakt. Tot 1 oktober kan iedereen zijn of haar favoriete API’s hiervoor nomineren. Een vakjury beoordeelt de ingezonden API’s op maatschappelijke relevantie, developer experience en algemene technische kwaliteit. Dit jaar let de jury in het bijzonder ook op hoe data soevereiniteit in de API is geborgd. Een relevant onderwerp nu vrijwel alle toegang tot de clouddata via API's verloopt.

• BZK over:
  • het (herziene) Rijkscloudbeleid
• Gemeenten over hun ervaringen met het migreren van data en/of cloudomgeving
• Presentatie Domeinarchitectuur clouddiensten Digitale Overheid

De beschrijvingen van deze sessies volgen binnenkort.

Maxim Februari (eigen website)

Maxim Februari is rechtsfilosoof en ethicus. Hij is columnist van NRC, schrijft romans, was lange tijd lid van de Dutch Expert Group on Aviation Safety en is betrokken geweest bij de SyRI-rechtszaak tegen de Staat der Nederlanden rondom profilering van burgers. In 2023 publiceerde hij het essay Doe zelf normaal, over de onverwachte effecten van datagedreven bestuur op democratie en rechtsstaat. In 2020 werd hem de P.C. Hooftprijs toegekend voor zijn literaire oeuvre.

Reijer Passchier 

Prof. mr. dr. Reijer Passchier is als hoogleraar Digitalisering en de democratische rechtsstaat verbonden aan de Open Universiteit en als universitair docent Staatsrecht aan de Universiteit Leiden. Eerder werkte hij voor de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en Tilburg University. Hij schreef onder meer Artificiële intelligentie en de rechtsstaat (Boom 2021), De Vloek van Big Tech (Boom 2024). In 2021 ontving Reijer The Meijers Best Article Prize en de Van ­Wersch Springplankprijs voor de beste publicatie op juridisch gebied. Reijer is een veelgevraagd spreker over Recht en Technologie. Hij adviseerde de Eerste Kamer, de Tweede Kamer en dacht mee met tal van andere publieke en private organisaties. Een interview met Reijer onder de titel 'Waarom big tech een grote bedreiging vormt voor de democratische rechtsstaat' verscheen begin 2025 als cover story in de zaterdageditie van de Volkskrant. 

Michiel Steltman

Michiel Steltman is een digital native met meer dan veertig jaar internationale ervaring in de IT en online industrie en in public affairs. Hij was CTO van een van de eerste hosting en cloud bedrijven in Nederland, en vijftien jaar het gezicht en boegbeeld van brancheorganisaties in de sector digitale infrastructuur.  Hij is lid van het Forum standaardisatie en actief als kernteamlid van de ECP-projecten OTC (Online Trust Coalitie) en Procom (Project Content moderatie), publiek-private projecten met participatie van o.a. de ministeries V&J , EZK en BZK en een reeks andere grote publieke en private organisaties. Daarnaast is hij actief als adviseur voor M&A in de technologiesector.  
Steltman is met regelmaat te zien als spreker op events, in panels en in landelijke media. Hij schrijft en spreekt met passie over de ins en outs van de online wereld en de impact op maatschappij en economie.

Jean-Paul van der Ham (Wigo4it)

Jean-Paul is Tech Lead van Wigo4it, de IT-overheidsorganisatie achter de sociale diensten van de vier grote gemeenten. Onder zijn technische leiding draait een essentiële applicatie waarmee elke maand ruim 110.000 gezinnen tijdig en correct hun uitkering ontvangen volledig in de Amerikaanse cloud. En toch zijn ze onafhankelijker dan ooit. Jean-Paul ziet cloudsoevereiniteit niet als een beleidsdossier, maar als een technische uitdaging. Voor hem is Amerikaanse technologie geen risico, maar een strategisch middel om hun autonomie te versterken.

Frank Terpstra (Geonovum)

Frank Terpstra is gepromoveerd in de informatica en heeft zich gespecialiseerd in digitaal berichtenverkeer binnen de overheid en met name in de beveiliging daarvan. Vanuit Geonovum levert Frank een bijdrage aan de ontwikkeling van Nederlandse geo-standaarden en draagt hij bij het internationale consortium voor geo-standaarden -OGC - mee aan het tot stand komen van nieuwe standaarden voor de beveiliging van OGC services. Ook is Frank trekker van het Kennisplatform API’s; een initiatief van Bureau Forum Standaardisatie, Geonovum, Kadaster, Kamer van Koophandel, Logius en VNG Realisatie. 

Corno Vromans (SURF)

Corno is sinds drie jaar werkzaam bij SURF. Hij werkt aan digitaliseringsvraagstukken gebaseerd op publieke waarden.

Jacco Brouwer (VNG)

Jacco Brouwer is werkzaam voor de Vereniging van Nederlandse Gemeenten als beleidscoördinator Cloud. Vanuit het Kenniscentrum Innovatie is Jacco tevens de initiatiefnemer van de publieke Incubator GROEI waarmee zij gemeentelijke samenwerking en innovatie vanuit een startup filosofie begeleiden bij de opschaling naar breed en collectief gebruik onder gemeenten en collega overheden.

Ronald Stolk (Nij begun)

Ronald Stolk is programmaleider digitalisering van de economische agenda van Nij Begun, het aardbevings-herstelfonds in Groningen. Hij was de voormalige CIO van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en oprichtingsdirecteur van de AI Fabriek. Ronald is een ervaren hoogleraar-bestuurder met een sterke focus op het vergroten van digitale soevereiniteit.

Luuk Verdonk (Digital Trust Center)

Luuk Verdonk is Cybersecurity adviseur bij het Digital Trust Center. Dat is onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken. De organisatie heeft als doel om ruim 2 miljoen Nederlandse bedrijven weerbaarder te maken tegen toenemende cyberdreigingen. Als cybersecurity adviseur houdt Luuk zich bezig met het inhoudelijk adviseren van deze doelgroep. 

Valentijn Sessink (Open Office)

Valentijn Sessink is IT-specialist en pleitbezorger voor open source en open standaarden. Als oprichter van Open Office, een open source-automatiseringsbureau, heeft hij sinds eind jaren '90 praktijkervaring met Linux, open source-software en systeemintegratie. 

Hij stond in 2002 aan de wieg van de Motie Vendrik. Deze motie droeg de regering op zich "maximaal in te zetten" om de ICT-marktwerking te verbeteren, middels open source en open standaarden. Als redacteur/beheerder van het Zwartboek Aanbesteden op Mastodon signaleert Valentijn ICT-aanbestedingen waarin niet om standaarden, maar om merknamen gevraagd wordt. Valentijn werkt als CIO bij Nextcloud-aanbieder Lucidon.

Peter Giskes (Mijn Bureau)

Peter Giskes werkt sinds 2011 bij de Rijksoverheid en is sinds begin 2025 CTO binnen het CIO Office van de ministeries van BZK en VRO. Vanuit het CIO Office werkt hij aan diverse uitdagingen, o.a. op het gebied van weerbaarheid en digitale autonomie, die zijn uitgewerkt in zowel de nieuwe i-strategie van de ministeries BZK en VRO als de Nederlandse Digitaliseringsstrategie.

Timo Bravo Rebolledo (ICTU)

Timo Bravo Rebolledo werkt als senior adviseur EU bij ICTU. Vanuit ICTU werkt Timo bij het programma Realisatie IBDS waar hij Europese ontwikkelingen in de gaten houdt en mede-organisator is van het EU Datanetwerk. Daarnaast heeft hij de EU-wetgevingsmonitor bedacht dat online beschikbaar is via Monitor EU-wetgeving over digitalisering en data.

Ravi Meijer (Bureau Architectuur BZK, NeRDS)

Ravi Meijer is product owner van de Nederlandse Richtlijn Digitale Systemen (NeRDS) bij Bureau Architectuur van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Via het Rijks ICT Gilde kwam zij bij Bureau Architectuur terecht, waar zij met haar achtergrond in AI en ervaring als data scientist en product researcher bijdraagt aan de doorontwikkeling van de 14 richtlijnen voor verantwoorde digitalisering binnen de Nederlandse overheid.

Femke Nagelhoud (ACM)

Femke Nagelhoud – de Jong is senior toezichthouder bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM). De ACM wordt de belangrijkste toezichthouder op de Data Act en tevens Data Coördinator. Femke leidt het team dat bezig is met de voorbereidingen op deze nieuwe toezichttaak.