Let op: per 1 juli 2018 zijn overheidsorganisaties wettelijk verplicht om Digitoegankelijk (EN 301 549 en WCAG 2.1) te gebruiken voor de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties. Kijk voor meer informatie.

Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1)

Digitoegankelijk is de Nederlandse naam voor de Europese Norm EN 301 549. Die stelt dat overheidsorganisaties zich aan de WCAG-regels moeten houden. De WCAG-regels gelden voor alles wat u digitaal publiceert. Ze zorgen dat zoveel mogelijk mensen zorgeloos gebruik kunnen maken van uw werk, ook als zij een permanente of tijdelijke beperking hebben.

Inhoudsopgave

    Content

    Status

    Lijst status
    • ‘Verplicht (pas toe of leg uit’) betekent dat de standaard verplicht moet worden uitgevraagd en toegepast volgens de Instructie rijksdienst bij aanschaf ICT-diensten of ICT-producten.
    • ‘Aanbevolen’ betekent dat dit een gangbare of opkomende standaard is waarvan het Forum Standaardisatie het gebruik aanbeveelt.
    • ‘In behandeling’ wil zeggen dat de standaard wordt getoetst voor opname op de lijst.
    • ‘Archief’ betekent in het verleden op de lijst gestaan heeft of in behandeling geweest is en nu niet (meer) verplicht of aanbevolen is.
    Verplicht (pas toe leg uit)
    Functioneel toepassingsgebied

    Beschrijft de toepassing(en) waarvoor het gebruik van de standaard verplicht is of aanbevolen wordt (afhankelijk van de lijststatus).

    Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1) moet worden toegepast op het aanbieden van webgebaseerde informatie-, interactie-, transactie- en participatiediensten.
    Organisatorisch werkingsgebied

    Benoemt de organisaties waarvoor de verplichting geldt.

    Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-) publieke sector.
    Aanvullende verplichtingen

    Digitoegankelijk (EN 301 549 en WCAG 2.1) is per 1 juli 2018 wettelijk verplicht volgens het besluit toegankelijkheid digitale overheid.
    Europese status

    ‘Ja’ betekent dat de standaard is erkend door het Multi Stakeholder Platform on ICT Standardisation van de Europese Commissie.
    Ja

    Nut en werking

    Typering
    Toegankelijkheid websites, webapplicaties en documenten
    Nut

    Door toepassing van Digitoegankelijk worden websites, webapplicaties en documenten toegankelijk voor iedereen, ook voor ouderen en mensen met een permanente (bijvoorbeeld dyslexie, kleurenblind, slechthorend, slechtziend, motorisch beperkt), tijdelijke (bijvoorbeeld een gebroken pols) of situationele (bijvoorbeeld in de zon, in de trein of met een baby op de arm) functiebeperking. Zo krijgt iedereen altijd dezelfde toegang tot overheidsinformatie.
    Werking

    Digitoegankelijk is de Nederlandse naam voor de Europese norm 301 549 die voorziet in toegankelijkheidsrichtlijnen voor overheidswebsites en de documenten die daarop gepubliceerd zijn. EN 301 549 verwijst naar de technische standaard WCAG 2.1 van W3C die specificeert hoe content op websites, in webapplicaties en in documenten toegankelijk kunnen worden gemaakt. Daarnaast beschrijft EN 301 549 instructies voor het inkopen van toegankelijke producten en diensten.
    Domein
    Relatie met andere standaarden
    HTML
    PDF (NEN-ISO)
    PDF/UA
    Trefwoorden

    Detailinformatie

    Volledige naam

    Accessibility requirements suitable for public procurement of ICT products and services in Europe
    Versie
    3.2.1
    Specificatiedocument

    EN 301 549

    WCAG 2.1
    Beheerorganisatie
    ETSI

    Toepassing

    Community

    Organisaties waar men terecht kan voor adoptieondersteuning, best practices, use cases en informatie over de standaard.

    Digitoegankelijk van Logius is het expertisecentrum voor digitale toegankelijkheid voor de overheid. Hier vindt u informatie over de wettelijke verplichting van digitale toegankelijkheid en hoe u websites en documenten digitaal toegankelijk kan maken.

    De Pleio website voor digitaal toegankelijk publiceren biedt een community voor overheden die elkaar willen helpen door vragen, ervaring en kennis uit te wisselen over het publiceren van toegankelijke informatie.
    Hulpmiddelen

    In het magazine 'Digitale Toegankelijkheid, hoe pak je dat aan in de praktijk?' leest u praktijkvoorbeelden die laten zien hoe een aantal overheidsorganisaties digitale toegankelijkheid aanpakt.

    De themapagina 'Informatie open en toegankelijk' geeft een aantal bronnen waar u informatie kan vinden over het toegankelijk maken van PDF bestanden.

    De website Open Publiceren van de Open State Foundation biedt een online hulpmiddel dat afhankelijk van de informatie die je wil publiceren, helpt het beste open format te kiezen. Dit beslistool houdt ook rekening met digitale toegankelijkheid.
    Conformiteitstest

    Hulpmiddelen of processen waarmee producten kunnen worden getest op conformiteit met de standaard.

    De volgende hulpmiddelen testen een website of document op een aantal aspecten van WCAG 2.1 (de richtlijnen voor digitale toegankelijkheid die besloten liggen in EN 301 549):

    Dit zijn noch formele, noch volledige conformiteitstests.  Een aantal criteria van WCAG 2.1 vereist handmatige controle en kan niet automatisch getest worden.

    Er zijn in Nederland verschillende organisaties die u kunnen helpen met het testen en certificeren van de toegankelijkheid van uw website of webapplicatie.
    Praktijkvoorbeelden

    Toetsingsinformatie

    Toelichting bij opname

    Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1) vervangt sinds oktober 2016 de standaard Webrichtlijnen 2.0 op de 'Pas toe of leg uit'-lijst. Zowel Digitoegankelijk als Webrichtlijnen 2.0 baseren zich op de technische toegankelijkheidsstandaard WCAG 2.1 van W3C, maar Digitoegankelijk gaat uit van de wettelijk verplichte Europese Norm 301 549 die de technische toegankelijkheidseisen ook instructies voor inkoop beschrijft. Er verandert dus niets aan de WCAG 2.1 eisen voor digitale toegankelijkheid waaraan overheidswebsites en webapplicaties moeten voldoen.

    Voorheen maakte de specificatie Principe Universeel deel uit van Webrichtlijnen 2.0. Principe Universeel beschreef bovenop WCAG 2.1 extra ontwerpprincipes om websites gebruiksvriendelijker te maken. Met Digitoegankelijk is Principe Universeel komen te vervallen omdat Europa niet toelaat dat lidstaten extra eisen aan EN 301 549 en WCAG 2.1 toevoegen (zogenaamde 'gold plating' van een verplichte Europese standaard is niet toegestaan). Inmiddels onderhoudt Logius de specificatie van Principe Universeel niet meer, en is deze niet meer online beschikbaar.

    Op 1 juli 2018 trad het tijdelijk besluit toegankelijkheid digitale overheid in werking waarmee EN 301 549 en WCAG 2.1 wettelijk verplicht werd. Hiermee is de verplichting van Digitoegankelijk dus opgeschaald van 'pas toe of leg uit' naar 'wettelijk verplicht'.
    Uitstekend beheer
    • ‘Ja’ betekent dat nieuwe versies van de standaard op de lijst worden overgenomen zonder aanvullende toetsing door het Forum Standaardisatie.
    • ‘Nee’ betekent dat nieuwe versies van de standaard door het Forum Standaardisatie eerst worden getoetst voordat ze de huidige versie op de lijst kunnen vervangen.
    Nee
    Definitief

    Advies-Digitoegankelijk-aan-Nationaal-Beraad-Digicommissaris.pdf

    PDF Document | 695.61 KB
    Expertadvies

    Expertadvies-vervanging-Webrichtlijnen-2-0-door-EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

    PDF Document | 2.02 MB
    Forumadvies

    Forumadvies-vervanging-Webrichtlijnen-2-0-door-EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

    PDF Document | 806.33 KB
    Toelichting

    FS181010.3-Oplegnotitie-Lijsten-Open-Standaarden.pdf

    PDF Document | 292.28 KB
    Intakeadvies

    Intakeadvies-vervanging-Webrichtlijnen-2-0-door- EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

    PDF Document | 454.61 KB
    Consultatie

    Reacties-uit-openbare-consultatie-EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

    PDF Document | 227.13 KB
    Datum van besluit

    Datum waarop het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) heeft besloten de standaard op de lijst te plaatsen.

    19-10-2016
    Datum van aanmelding

    Datum waarop een organisatie de standaard heeft aangemeld voor opname op de lijst van aanbevolen of verplichte open standaarden. Als een standaard voldoet aan de criteria om in behandeling genomen te worden, vindt een toetsingsprocedure plaats. Deze duurt ongeveer een 6 maanden.

    26-04-2016

    Overig

    Waarvoor geldt de verplichting

    Op 1 juli 2018 trad het tijdelijk besluit toegankelijkheid digitale overheid in werking waarmee Digitoegankelijk wettelijk verplicht werd. Per 1 juli 2023 is het Tijdelijk Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid omgezet naar de Wet digitale overheid (Wdo). Daardoor is de Wdo de wettelijke grondslag voor het Besluit geworden en is het woord ‘Tijdelijk’ bij het Besluit geschrapt. Met de Wdo verandert er niets aan de wettelijke verplichting en blijft het Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid van kracht.

    Digitoegankelijk is van toepassing op alle web-gebaseerde informatie-, interactie-, transactie- en participatiediensten van alle overheden. Dus niet alleen alleen bij nieuwe aanbestedingen en doorontwikkeling maar ook op bestaande diensten. Voor meer informatie zie https://www.digitoegankelijk.nl.
    Sjabloon-bestektekst

    Voor Inkoop zal Digitoegankelijk (EN 301 549 met daarin opgenomen WCAG 2.1) voornamelijk voorkomen onder de volgende categoriën en CPV codes:

    • 48224000-4 Software voor webpage-editen
    • 72000000-5 IT-diensten: adviezen, softwareontwikkeling, internet en ondersteuning
    • 72330000-2 Diensten voor inhouds- of datastandaardisatie en –classificatie
    • 72413000-8 Diensten voor het ontwerpen van websites
    • 48300000-1 Software voor het maken van documenten, tekeningen, afbeeldingen, dienstregelingen en productiviteit
    • 72212300-2 Diensten voor ontwikkeling van software voor het maken van documenten, tekeningen, afbeeldingen, dienstregelingen en productiviteit
    • 72512000-7 Documentbeheerdiensten
    • 72330000-2 Diensten voor inhouds- of datastandaardisatie en –classificatie

    Voor meer informatie lees ook de Handreiking "Vragen om Open Standaarden bij Inkoop".