Let op: per 1 juli 2018 zijn overheidsorganisaties wettelijk verplicht om Digitoegankelijk (EN 301 549 en WCAG 2.1) te gebruiken voor de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties. Kijk voor meer informatie op Staatsblad 2018, 141

Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1)

Digitoegankelijk is de Nederlandse naam voor de Europese Norm EN 301 549. Die stelt dat overheidsorganisaties zich aan de WCAG-regels moeten houden. De WCAG-regels gelden voor alles wat u digitaal publiceert. Ze zorgen dat zoveel mogelijk mensen zorgeloos gebruik kunnen maken van uw werk, ook als zij een permanente of tijdelijke beperking hebben.

Inhoudsopgave

Content

Introductie

Voice over Document Standaarden

We leven steeds meer in een digitale wereld.

Waarin de overheid veel informatie online deelt.

Maar, kan iedereen deze documenten wel lezen?

Ontvangers gebruiken verschillende apparaten.

Uiteenlopende software.

En kunnen een tijdelijke, of permanente beperking hebben.

De overheid moet informatie altijd aanbieden in een toegankelijke vorm,

die goed aansluit bij de gebruiker.

En daarvoor altijd open standaarden gebruiken.

Open standaarden zijn niet afhankelijk van een bepaalde leverancier.

Daardoor zijn gebruikers vrij om hun eigen applicatie te kiezen.

En documenten blijven ook in de toekomst goed leesbaar,

als een applicatie er niet meer is.

Zo dragen open standaarden bij aan een open, inclusieve samenleving,

waarin iedereen altijd toegang heeft tot de informatie die er voor hen toe doet.

Meer weten? Ga naar forumstandaardisatie.nl

Status

Lijst status
  • ‘Verplicht ('Pas toe of leg uit’)' betekent dat de standaard verplicht moet worden uitgevraagd en toegepast volgens de Instructie rijksdienst bij aanschaf ICT-diensten of ICT-producten.
  • ‘Aanbevolen’ betekent dat dit een gangbare of opkomende standaard is waarvan het Forum Standaardisatie het gebruik aanbeveelt.
  • ‘In behandeling’ betekent dat de standaard wordt getoetst voor opname op een van de lijsten.
  • ‘Archief’ betekent dat de standaard in het verleden op de lijst heeft gestaan of in behandeling is geweest en nu niet (meer) verplicht of aanbevolen wordt.
Verplicht ('Pas toe leg uit')
Functioneel toepassingsgebied

Beschrijft de toepassing(en) waarvoor het gebruik van de standaard verplicht is of aanbevolen wordt (afhankelijk van de lijststatus).

Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1) moet worden toegepast op het aanbieden van webgebaseerde informatie-, interactie-, transactie- en participatiediensten.
Organisatorisch werkingsgebied

Benoemt de organisaties waarvoor de verplichting geldt.

Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-) publieke sector.
Aanvullende verplichtingen

Digitoegankelijk (EN 301 549 en WCAG 2.1) is per 1 juli 2018 wettelijk verplicht volgens het besluit toegankelijkheid digitale overheid.
Europese status

‘Ja’ betekent dat de standaard is erkend door het Multi Stakeholder Platform on ICT Standardisation van de Europese Commissie.
Ja

Nut en werking

Typering
Toegankelijkheid websites, webapplicaties en documenten
Nut

Door toepassing van Digitoegankelijk worden websites, webapplicaties en documenten toegankelijk voor iedereen, ook voor ouderen en mensen met een permanente (bijvoorbeeld dyslexie, kleurenblind, slechthorend, slechtziend, motorisch beperkt), tijdelijke (bijvoorbeeld een gebroken pols) of situationele (bijvoorbeeld in de zon, in de trein of met een baby op de arm) functiebeperking. Zo krijgt iedereen altijd dezelfde toegang tot overheidsinformatie.
Werking

Digitoegankelijk is de Nederlandse naam voor de Europese norm 301 549 die voorziet in toegankelijkheidsrichtlijnen voor overheidswebsites en de documenten die daarop gepubliceerd zijn. EN 301 549 verwijst naar de technische standaard WCAG 2.1 van W3C die specificeert hoe content op websites, in webapplicaties en in documenten toegankelijk kunnen worden gemaakt. Daarnaast beschrijft EN 301 549 instructies voor het inkopen van toegankelijke producten en diensten.
Domein
Relatie met andere standaarden
Trefwoorden

Detailinformatie

Volledige naam

Accessibility requirements suitable for public procurement of ICT products and services in Europe
Versie
3.2.1
Specificatiedocument

EN 301 549

WCAG 2.1
Beheerorganisatie
ETSI

Toepassing

Community

Organisaties waarbij men terecht kan voor adoptieondersteuning, best practices, use cases en/of nadere informatie over de standaard.

Digitoegankelijk van Logius is het expertisecentrum voor digitale toegankelijkheid voor de overheid. Hier vindt u informatie over de wettelijke verplichting van digitale toegankelijkheid en hoe u websites en documenten digitaal toegankelijk kan maken.

De Pleio website voor digitaal toegankelijk publiceren biedt een community voor overheden die elkaar willen helpen door vragen, ervaring en kennis uit te wisselen over het publiceren van toegankelijke informatie.
Hulpmiddelen

In het magazine 'Digitale Toegankelijkheid, hoe pak je dat aan in de praktijk?' leest u praktijkvoorbeelden die laten zien hoe een aantal overheidsorganisaties digitale toegankelijkheid aanpakt.

De themapagina 'Informatie open en toegankelijk' geeft een aantal bronnen waar u informatie kan vinden over het toegankelijk maken van PDF bestanden.

De website Open Publiceren van de Open State Foundation biedt een online hulpmiddel dat afhankelijk van de informatie die je wil publiceren, helpt het beste open format te kiezen. Dit beslistool houdt ook rekening met digitale toegankelijkheid.
Conformiteitstest

Hulpmiddelen of processen waarmee producten kunnen worden getest op conformiteit met de standaard.

De volgende hulpmiddelen testen een website of document op een aantal aspecten van WCAG 2.1 (de richtlijnen voor digitale toegankelijkheid die besloten liggen in EN 301 549):

Dit zijn noch formele, noch volledige conformiteitstests.  Een aantal criteria van WCAG 2.1 vereist handmatige controle en kan niet automatisch getest worden.

Er zijn in Nederland verschillende organisaties die u kunnen helpen met het testen en certificeren van de toegankelijkheid van uw website of webapplicatie.
Praktijkvoorbeelden

Toetsingsinformatie

Toelichting bij opname

Digitoegankelijk (EN 301 549 met WCAG 2.1) vervangt sinds oktober 2016 de standaard Webrichtlijnen 2.0 op de 'Pas toe of leg uit'-lijst. Zowel Digitoegankelijk als Webrichtlijnen 2.0 baseren zich op de technische toegankelijkheidsstandaard WCAG 2.1 van W3C, maar Digitoegankelijk gaat uit van de wettelijk verplichte Europese Norm 301 549 die de technische toegankelijkheidseisen ook instructies voor inkoop beschrijft. Er verandert dus niets aan de WCAG 2.1 eisen voor digitale toegankelijkheid waaraan overheidswebsites en webapplicaties moeten voldoen.

Voorheen maakte de specificatie Principe Universeel deel uit van Webrichtlijnen 2.0. Principe Universeel beschreef bovenop WCAG 2.1 extra ontwerpprincipes om websites gebruiksvriendelijker te maken. Met Digitoegankelijk is Principe Universeel komen te vervallen omdat Europa niet toelaat dat lidstaten extra eisen aan EN 301 549 en WCAG 2.1 toevoegen (zogenaamde 'gold plating' van een verplichte Europese standaard is niet toegestaan). Inmiddels onderhoudt Logius de specificatie van Principe Universeel niet meer, en is deze niet meer online beschikbaar.

Op 1 juli 2018 trad het tijdelijk besluit toegankelijkheid digitale overheid in werking waarmee EN 301 549 en WCAG 2.1 wettelijk verplicht werd. Hiermee is de verplichting van Digitoegankelijk dus opgeschaald van 'pas toe of leg uit' naar 'wettelijk verplicht'.
Uitstekend beheer
  • ‘Ja’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding op de lijst wordt overgenomen zonder aanvullende toetsing door het Forum Standaardisatie.
  • ‘Nee’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding eerst door het Forum Standaardisatie wordt getoetst voordat de huidige versie op de lijst door de nieuwe versie kan worden vervangen.
Nee
Definitief

Advies-Digitoegankelijk-aan-Nationaal-Beraad-Digicommissaris.pdf

PDF Document | 695.61 KB
Expertadvies

Expertadvies-vervanging-Webrichtlijnen-2-0-door-EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

PDF Document | 2.02 MB
Forumadvies

Forumadvies-vervanging-Webrichtlijnen-2-0-door-EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

PDF Document | 806.33 KB
Toelichting

FS181010.3-Oplegnotitie-Lijsten-Open-Standaarden.pdf

PDF Document | 292.28 KB
Intakeadvies

Intakeadvies-vervanging-Webrichtlijnen-2-0-door- EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

PDF Document | 454.61 KB
Consultatie

Reacties-uit-openbare-consultatie-EN-301-549-en-WCAG-2-0.pdf

PDF Document | 227.13 KB
Datum van besluit

Datum waarop het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) of een van zijn voorgangers heeft besloten de standaard op de lijst te plaatsen.

19-10-2016
Datum van aanmelding

Datum waarop een organisatie de standaard heeft aangemeld voor verplichten aan de overheid ('Pas toe of leg uit') of aanbevelen aan de overheid door plaatsing op een van de lijsten. Als een standaard voldoet aan de criteria om in behandeling genomen te worden, vindt een toetsingsprocedure plaats. Deze duurt ongeveer zeven maanden.

26-04-2016

Overig

Waarvoor geldt de verplichting

Op 1 juli 2018 trad het tijdelijk besluit toegankelijkheid digitale overheid in werking waarmee Digitoegankelijk wettelijk verplicht werd. Per 1 juli 2023 is het Tijdelijk Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid omgezet naar de Wet digitale overheid (Wdo). Daardoor is de Wdo de wettelijke grondslag voor het Besluit geworden en is het woord ‘Tijdelijk’ bij het Besluit geschrapt. Met de Wdo verandert er niets aan de wettelijke verplichting en blijft het Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid van kracht.

Digitoegankelijk is van toepassing op alle web-gebaseerde informatie-, interactie-, transactie- en participatiediensten van alle overheden. Dus niet alleen alleen bij nieuwe aanbestedingen en doorontwikkeling maar ook op bestaande diensten. Voor meer informatie zie https://www.digitoegankelijk.nl.
Sjabloon-bestektekst

Voor Inkoop zal Digitoegankelijk (EN 301 549 met daarin opgenomen WCAG 2.1) voornamelijk voorkomen onder de volgende categoriën en CPV codes:

  • 48224000-4 Software voor webpage-editen
  • 72000000-5 IT-diensten: adviezen, softwareontwikkeling, internet en ondersteuning
  • 72330000-2 Diensten voor inhouds- of datastandaardisatie en –classificatie
  • 72413000-8 Diensten voor het ontwerpen van websites
  • 48300000-1 Software voor het maken van documenten, tekeningen, afbeeldingen, dienstregelingen en productiviteit
  • 72212300-2 Diensten voor ontwikkeling van software voor het maken van documenten, tekeningen, afbeeldingen, dienstregelingen en productiviteit
  • 72512000-7 Documentbeheerdiensten
  • 72330000-2 Diensten voor inhouds- of datastandaardisatie en –classificatie

Voor meer informatie lees ook de Handreiking "Vragen om Open Standaarden bij Inkoop".