GWSW

GWSW is een woordenboek over systemen en processen op het gebied van stedelijk (afval)waterbeheer, zoals stedelijk wateren en riolering. Door scherp afgesproken termen en begrippen te gebruiken, kan informatie makkelijk en foutloos tussen gemeenten, waterschappen en bedrijven worden uitgewisseld. En dat is belangrijk om in controle te zijn. Dankzij GWSW kunnen kwalitatieve beslissingen genomen worden over waterbeheer in steden. 

Inhoudsopgave

Content

Introductie

*Pianomuziek speelt*

We zien een bouwplaats.

Voiceover:
Gemeenten die een nieuwe woonwijk ontwikkelen moeten niet alleen bóven de grond weten wat er speelt. Betrouwbare informatie over water en bodem is onmisbaar om slim en klimaatbestendig te kunnen bouwen. Maar die gegevens moeten wel voor alle betrokken partijen begrijpelijk en toegankelijk zijn.

Beeld: We zien verschillende voorbeelden van beschikbare informatie en standaarden als tekst in beeld.

Voiceover:
Daarom zijn er open standaarden. Het gebruik van deze standaarden levert heldere en eenduidige gegevens op. Over de grondwaterstand, het oppervlaktewater, de riolering, bodembeheer en archeologie. De standaarden helpen waterschappen, projectontwikkelaars en andere ketenpartners om gegevens eenvoudig met elkaar te delen. Zo kunnen gemeenten nieuwbouwprojecten beter plannen, grond sneller bouwrijp maken en duurzaam bouwen. Nu en in de toekomst. Meer weten? Kijk dan welke standaarden u kunnen helpen op www.forumstandaardisatie.nl.

Beeldtekst: Forum Standaardisatie.
Standaard Samenwerken.

*Digitaal geluidseffect*
*Pianomuziek eindigt*


Status

Lijst status
Verplicht ('Pas toe leg uit')
Functioneel toepassingsgebied

Beschrijft de toepassing(en) waarvoor het gebruik van de standaard verplicht is of aanbevolen wordt (afhankelijk van de lijststatus).

GWSW moet worden toegepast op het uniform uitwisselen van gegevens in het stedelijke waterbeheer betreffende de verwerking van hemelwater en de inzameling en het transport van afvalwater en overtollig grondwater.
Organisatorisch werkingsgebied

Benoemt de organisaties waarvoor de verplichting geldt.

Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-) publieke sector.
Europese status

‘Ja’ betekent dat de standaard is erkend door het Multi Stakeholder Platform on ICT Standardisation van de Europese Commissie.
Nee

Nut en werking

Typering
Uniform vastleggen, uitwisselen en hergebruiken van gegevens in het stedelijke waterbeheer
Nut

In het beheer van stedelijk water en riolering worden gegevens steeds belangrijker. Meerdere ketenpartijen zijn betrokken bij het beheer van stedelijk water en riolering, denk hierbij aan gemeenten, bedrijven en waterschappen. Het doelmatig managen van (afval)watersystemen vereist een gemeenschappelijk taal. Ook de maatschappelijke opgaven zoals klimaatadaptatie, energietransitie en de bouwopgave vereisen een (digitale) integrale aanpak, waarbij gezamenlijke gegevensdefinities een voorwaarde zijn.
Werking

Het GWSW is een ontologie, een speciale datastructuur die assets, systemen en (beheer)processen op het gebied van stedelijk waterbeheer beschrijft. Het is een open datastandaard volgens het linked data principe. Het GWSW is onderdeel van het Semantisch Web en is gemodelleerd in RDF/RDFS/OWL-2.
Domein
Trefwoorden

Detailinformatie

Volledige naam

Gegevenswoordenboek Stedelijk Water
Versie
1.6.1
Specificatiedocument

Gegevenswoordenboek Stedelijk Water -Modules
Beheerorganisatie
RIONED

Toepassing

Praktijkvoorbeelden
Conformiteitstest

Hulpmiddelen of processen waarmee producten kunnen worden getest op conformiteit met de standaard.

GWSW-applicatietoetsing

Toetsingsinformatie

Adoptieadviezen

Het OBDO heeft op 23 maart 2020 op advies van het Forum Standaardisatie de volgende oproepen ten aanzien van de adoptie van GWSW vastgesteld:

  • De provincies hebben geen actieve rol meer bij de doorontwikkeling van GWSW. Aangezien de provincies ook een rol hebben in het waterbeheer is participatie van de provincies belangrijk. Door Stichting RIONED is aangegeven dat de provincies zich beleidsmatig hebben teruggetrokken uit de waterketen en dat veel provincies ook geen lid meer zijn van Stichting RIONED. Stichting RIONED geeft aan dat provincies welkom zijn om te participeren in de GWSW-gremia. Stichting RIONED geeft aan de provincies daartoe opnieuw uit te nodigen.

    Actualisatie mei 2024: Stichting RIONED heeft de provincies uitgenodigd te participeren in de GWSW-gremia. Sinds kort is er één provincie die de GWSW-standaard wil gebruiken als basis voor het visualiseren van hun rioleringsareaal in samenhang met dat van gemeenten. Als dit succesvol verloopt, liggen hier zeker kansen voor het uitnodigen van andere provincies.

  • Aanbeveling aan RIONED om de adoptie van de standaard GWSW het komende jaar goed te monitoren en te komen tot eventuele aanbevelingen om de adoptie verder te vergroten. Verzoek aan Bureau Forum Standaardisatie om GWSW mee te nemen in de jaarlijkse adoptie meting.

    Actualisatie mei 2024: Stichting RIONED werkt met leveranciers, adviesbureaus, gemeenten, waterschappen en regionale samenwerkingsverbanden aan betere adoptie en gebruik van de GWSW-standaard en het vergroten van nuttige toepassingen. De groei in adoptie is gestaag en operationele toepassing van de GWSW-standaard is succesvol. Het Bureau Forum Standaardisatie neemt GWSW standaard mee in de jaarlijkse Monitor open standaarden.

  • Advies aan Stichting RIONED om de komende tijd een business case te ontwikkelen met daarin, indien mogelijk een financiële component; de kosten van de inspanning om de standaard te ontwikkelen en te implementeren versus de mogelijke financiële besparingen die dit oplevert.

    Actualisatie mei 2024: Stichting RIONED heeft in 2021 een business case uitgewerkt in de vorm van een kosten-baten-analyse voor toepassing van de GWSW-standaard in gemeenten.

    Op dit moment loopt een project samen met CROW om in het kader van BORIUS (Beheer Openbare Ruimte Informatie- en Uitwisselstandaarden) een business case op nationaal niveau (gepubliceerd eind 2022) voor het toepassen van landelijke (open) datastandaarden ook geschikt te maken voor toepassing door individuele gemeenten. Ook dit is een stimulans voor GWSW-adoptie.
Uitstekend beheer
  • ‘Ja’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding op de lijst wordt overgenomen zonder aanvullende toetsing door het Forum Standaardisatie.
  • ‘Nee’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding eerst door het Forum Standaardisatie wordt getoetst voordat de huidige versie op de lijst door de nieuwe versie kan worden vervangen.
Ja voor deze standaard
Expertadvies

Expertadvies-GWSW-versie-1.0_0.pdf

PDF Document | 442.53 KB
Intakeadvies

FS-190612.4C_Intakeadvies_GWSW.pdf

PDF Document | 124.18 KB
Consultatie

Consultatiedocument-GWSW.pdf

PDF Document | 55.45 KB
Forumadvies

Forumadvies_GWSW.pdf

PDF Document | 146.87 KB
Intakeadvies versie 1.5.1

Intakeadvies GWSW versie 1.5.1

PDF Document | 161.99 KB
Expertadvies versie 1.5.1

Expertadvies GWSW versie 1.5.1

PDF Document | 419.33 KB
Datum van aanmelding

Datum waarop een organisatie de standaard heeft aangemeld voor verplichten aan de overheid ('Pas toe of leg uit') of aanbevelen aan de overheid door plaatsing op een van de lijsten. Als een standaard voldoet aan de criteria om in behandeling genomen te worden, vindt een toetsingsprocedure plaats. Deze duurt ongeveer zeven maanden.

15-04-2019
Forumadvies versie 1.5.1

Forumadvies GWSW versie 1.5.1

PDF Document | 173.04 KB
Datum van besluit

Datum waarop het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) of een van zijn voorgangers heeft besloten de standaard op de lijst te plaatsen.

23-03-2020
Datum van besluit versie 1.5.1

Datum waarop het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) of een van zijn voorgangers heeft besloten de standaard op de lijst te plaatsen.

29-04-2021
Toelichting

De versiewijziging van versie 1.4 naar 1.5.1 voegt een aantal modules aan GWSW toe:

  1. Hydraulisch modelleren
  2. Toepassingen in het Geo-domein
  3. Pre-GWSW versies van GWSW-Maatregelen en GWSW-kentallen, voor het maken van afvalwaterketenprognoses.
  4. Ontsluiting rioleringsdata naar Publieke Dienstverlening op Kaart (PDOK).

Deze nieuwe modules bieden ondersteuning voor belangrijke beheeractiviteiten van stedelijk waterbeheerders. In alle gevallen betreft het aanpassingen in termen en definities van de minimale dataset voor uitwisseling tussen partijen, wijzigingen ten behoeve van kwaliteitseisen van datasets en aanpassingen in het uitwisselformaat.

In versie 1.5.1 zijn ten opzichte van voorgaande versies aanpassingen opgenomen in het informatiemodel en het bijbehorende uitwisselformaat RibX naar aanleiding van veranderingen in de landelijke werkwijze voor rioolinspectie volgens de Europese norm EN13508-2.
Versiewijziging naar 1.6.1

20240823-Versiewijziging-GWSW-naar-1.6.1-uitstekend-beheer.pdf

PDF Document | 100.77 KB
Toelichting

De nieuwe versie 1.6.1 bevat ten opzichte van versie 1.5.2 een – best forse – set kleine wijzigingen in het woordenboek, het informatiemodel, definities en terminologie. Zie https://data.gwsw.nl/model_log/1.6.1.

Bovendien is in de overgang van versie 1.5.2 naar 1.6 een nieuw deelmodel Kengetallen toegevoegd. Die toevoeging heeft geen invloed op de bestaande deelmodellen; het faciliteert een nieuwe toepassing voor het maken van afvalwaterprognoses op basis van kengetallen en afvoerrelaties (zie https://stichtingrioned.github.io/gwsw-kengetallen). De andere deelmodellen blijven onveranderd, waardoor de impact van de toevoeging op applicaties en externe processen verwaarloosbaar is.

In de overgang van versie 1.6 naar 1.6.1 is als onderdeel van de set wijzigingsvoorstellen ook een en ander al toegevoegd en aangepast in voorbereiding op nieuwe deelmodellen Persleidingen, Maatregelen en Gemalen die in 2025 in behandeling komen. Ook deze wijzigingen hebben geen invloed op externe (beheer)applicaties en in die zin is de impact van de set wijzigingsvoorstellen als klein te bestempelen.