Digikoppeling

Digikoppeling is de standaard voor veilige gegevensuitwisseling tussen overheidsorganisaties. De standaard beschrijft logistieke afspraken over de manier waarop berichten uitgewisseld moeten worden, bijvoorbeeld als bevraging of als melding. Digikoppeling maakt het mogelijk om zeer grote bestanden uit te wisselen. Ook specificeert Digikoppeling hoe de uit te wisselen gegevens beveiligd worden. Digikoppeling gaat niet over de inhoud van berichten. U heeft Digikoppeling nodig als uw systemen gegevens moeten uitwisselen met onderdelen van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI), zoals de Basisregistraties.

Inhoudsopgave

Content

Status

Lijst status
  • ‘Verplicht ('Pas toe of leg uit’)' betekent dat de standaard verplicht moet worden uitgevraagd en toegepast volgens de Instructie rijksdienst bij aanschaf ICT-diensten of ICT-producten.
  • ‘Aanbevolen’ betekent dat dit een gangbare of opkomende standaard is waarvan het Forum Standaardisatie het gebruik aanbeveelt.
  • ‘In behandeling’ betekent dat de standaard wordt getoetst voor opname op een van de lijsten.
  • ‘Archief’ betekent dat de standaard in het verleden op de lijst heeft gestaan of in behandeling is geweest en nu niet (meer) verplicht of aanbevolen wordt.
Verplicht ('Pas toe leg uit')
Functioneel toepassingsgebied

Beschrijft conform de standaard syntaxis de toepassing(en) waarvoor het gebruik van de standaard is verplicht ('Pas toe of leg uit') of wordt aanbevolen (afhankelijk van de lijststatus). 

Digikoppeling moet worden toegepast bij digitale gegevensuitwisseling die plaatsvindt met voorzieningen die onderdeel zijn van de GDI, waaronder de basisregistraties, of die sectoroverstijgend is. De verplichting geldt voor gegevensuitwisseling tussen systemen waarbij er noodzaak is voor tweezijdige authenticatie.

Geautomatiseerde gegevensuitwisseling tussen informatiesystemen op basis van NEN3610 is uitgesloten van het functioneel toepassingsgebied.
Organisatorisch werkingsgebied

Benoemt de organisaties waarvoor de verplichting geldt.

Nederlandse overheden (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen) en instellingen uit de (semi-)publieke sector.
Europese status

‘Ja’ betekent dat de standaard is erkend door het Multi Stakeholder Platform on ICT Standardisation van de Europese Commissie.
Nee

Nut en werking

Typering
Veilige gegevensuitwisseling
Nut

Digikoppeling maakt veilige gegevensuitwisseling tussen overheden mogelijk. De standaard beschrijft afspraken om gegevens juist te adresseren, leesbaar en uitwisselbaar te maken en veilig en betrouwbaar te verzenden. Digikoppeling wordt onder andere gebruikt om op een veilige manier aan te sluiten op basisregistraties.
Werking

De standaard bestaat uit een viertal koppelvlakspecificaties voor gestructureerd gegevensuitwisseling met en tussen overheidsorganisaties:

  1. De WUS standaarden voor bevragingen, waarbij direct een antwoord verwacht wordt op een vraag. Dit heet ook wel 'synchrone' gegevensuitwisseling. Snelheid van afleveren is hierbij belangrijk, en als een service niet beschikbaar is, hoeft de vraag niet opnieuw worden aangeboden.
  2. De ebMS standaard voor meldingen, waarbij het antwoord op een vraag later kan terugkomen. Snelheid van afleveren is in dit geval minder belangrijk. Gegevens worden herhaaldelijk verstuurd tot de ontvanger beschikbaar is. Dit staat ook bekend als 'asynchrone gegevensuitwisseling'.
  3. Grote berichten om zeer grote bestanden als bijlagen toe te voegen en om beveiliging op berichtniveau toe te passen.
  4. REST API, om gegevens veilig uit te wisselen volgens het REST principe en volgens de eisen van de verplichte REST API Design Rules op de 'pas toe of leg uit' lijst. Dit koppelvlak wordt vaak gebruikt voor toepassingen waar WUS en ebMS te zware middelen zijn.

Daarnaast heeft Digikoppeling normatieve specificaties van de architectuur en de manier waarop de beveiliging van de gegevensuitwisseling moet worden ingericht. De Digikoppeling standaard beschrijft ook hoe de standaard zelf beheerd wordt.

 
Domein
Trefwoorden

Detailinformatie

Volledige naam

ebMS (ebXML Messaging Service), WUS (WSDL, UDDI & SOAP), GB (Grote Berichten) en REST API zoals nader gespecificeerd binnen Digikoppeling.
Versie
Specificatiedocument

Specificatiedocument Digikoppeling
Beheerorganisatie
Logius

Toetsingsinformatie

Toelichting bij opname

Digikoppeling staat sinds 20 mei 2009 op de 'Pas toe of leg uit'-lijst. In juni 2013 werd de versie van Digikoppeling gewijzigd naar 2.0.

Op 25 mei 2018 stemde het OBDO in met het weglaten van het versienummer van Digikoppeling, waarna het versiebeheer op niveau van de deelspecificaties wordt gevoerd. Voor gebruikers is dit duidelijker dan het gelaagde versiebeheer.

Op 7 april 2022 stemde het OBDO in met de uitbreiding van Digikoppeling met een REST API koppelvlak als aanvulling op de bestaande koppelvlakken volgens SOAP (Simple Object Access Protocol) principes. REST APIs worden wereldwijd veel gebruikt als gangbaar en efficiënt alternatief voor SOAP.

Op 5 november 2025 heeft het Forum Standaardisatie op basis van aanvullend onderzoek ingestemd met het toekennen van de status ‘Pas toe of leg uit’ onder Uitstekend beheer aan de nieuwe versie van Digikoppeling (release 30/1/2025), met daarin opgenomen de standaard Federated Service Connectivity (FSC) in het Digikoppeling REST-API profiel.
Uitstekend beheer
  • ‘Ja’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding op de lijst wordt overgenomen zonder aanvullende toetsing door het Forum Standaardisatie.
  • ‘Nee’ betekent dat een nieuwe versie van de standaard na aanmelding eerst door het Forum Standaardisatie wordt getoetst voordat de huidige versie op de lijst door de nieuwe versie kan worden vervangen.
Ja voor deze standaard
Aanvullend onderzoek

20251028-Aanvullend-onderzoek-Digikoppeling-met-Federated-Service-Connectivity-FSC.pdf

PDF Document | 275.47 KB
Intakeadvies Digikoppeling uitbreiding REST API koppelvlak

210609-Intakeadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf

PDF Document | 147.69 KB
Expertadvies Digikoppeling uitbreiding REST API koppelvlak

210923-Expertadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf

PDF Document | 283.87 KB
Consultatie Digikoppeling uitbreiding REST API koppelvlak

Reacties uit openbare consultatie
Forumadvies Digikoppeling met REST API koppelvlak

FS-20211208.3A-Forumadvies-Digikoppeling-Uitbreiding-REST-API-koppelvlak.pdf

PDF Document | 156.8 KB
Expertadvies Digikoppeling zonder versienummer

20180223-Expertadvies-Digikoppeling-zonder-versienummer.pdf

PDF Document | 386.54 KB
Forumadvies Digikoppeling zonder versienummer

FS180425.2E-Forumadvies-Digikoppeling-zonder-versienummer.pdf

PDF Document | 163.67 KB
Expertadvies Digikoppeling 2.0

130213-Expertadvies-Digikoppeling-2.0.pdf

PDF Document | 496.7 KB
Forumadvies Digikoppeling 2.0

FS43-04-05B-Forumadvies-Digikoppeling-2.0.pdf

PDF Document | 205.19 KB
Datum van besluit

Datum waarop het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO) of een van zijn voorgangers heeft besloten de standaard op de lijst te plaatsen.

20-05-2009

Overig

Waarvoor geldt de verplichting

Digikoppeling is van toepassing bij de aanschaf of ontwikkeling van systemen voor veilige gegevensuitwisseling met voorzieningen die onderdeel zijn van de GDI (zoals de basisregistraties). Digikoppeling is ook van toepassing op de veilige gegevensuitwisseling tussen overheidsorganisaties die sector-overstijgend is.

Uitgezonderd zijn: de uitwisseling van Geo-informatie (daarvoor bestaat NEN3610) en de gevallen waarin de aanbieder van gegevens vaststelt dat geen noodzaak bestaat om de afnemer van de gegevens te authenticeren.
Advies aan beheerder

In 2018 gaf het Forum Standaardisatie het volgende advies:

  • Monitor actief de behoefte ten opzichte van standaarden ebMS 3.0/AS4 om (de ontwikkeling van) Digikoppeling aan te laten sluiten op recente technologische ontwikkelingen.
  • Stimuleer intra-sectoraal gebruik van Digikoppeling om de adoptie van Digikoppeling te bevorderen.