Oplegnotitie open standaarden, leveranciersbetrokkenheid en cloud
Content
Vergadering: Forum Standaardisatie 25 juni 2025
Agendapunt: 3
Documentnummer: FS-20250625.3
Aan: Forum Standaardisatie
Rechten: CC0 publieke domeinverklaring
Samenvatting
Ter besluitvorming
Forum Standaardisatie wordt gevraagd om:
- in te stemmen met de vervolginzet van FS op de dossiers Cloud en Leveranciersbetrokkenheid, aan de hand van Plan van Aanpak en de FS-achtergrondnotitie; de FS-achtergrondnotitie geeft context bij de vier aandachtsgebieden.
In Bijlage A wordt de context van dit punt verder toegelicht.
Ad A. Leveranciersbetrokkenheid en cloud
Forum Standaardisatie wordt gevraagd om:
in te stemmen met de vervolginzet van FS op de dossiers Cloud en Leveranciersbetrokkenheid, aan de hand van Plan van Aanpak en de FS-achtergrondnotitie; de FS-achtergrondnotitie geeft context bij de vier aandachtsgebieden. Anton Grootendorst is portefeuillehouder binnen het Forum Standaardisatie.
Aanleiding en proces
Voor het Forum Standaardisatie is het van belang om na te gaan welke standaarden kunnen helpen, c.q. (moeten) worden gehanteerd, voor het realiseren van cloud readiness, of, om duidelijk te maken dat deze standaarden er nog niet zijn en dus ontwikkeld moeten worden.
Op dit moment is er veel tractie op het dossier cloud en digitale autonomie in het algemeen, zoals via de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) en het opstellen van de Nederlandse Digitaliserings Strategie (NDS). Een belangrijk en terugkerend onderdeel is het bevorderen van leveranciersonafhankelijkheid o.a. via de route van de markt zoals inkoopbeleid en exit-strategie. Deze vier aandachtsgebieden van Forum Standaardisatie beogen bij te dragen om een exit-strategie te bepalen met een minimale set standaarden om leveranciersafhankelijkheid te beperken en continuïteit en vertrouwelijkheid in dienstverlening te garanderen. Deze aanpak is vervolg op het onderzoek ‘Onderzoek Standaardisatie Cloud’ van Forum Standaardisatie uit 2024 en het besluit van het Forum Standaardisatie van 16 april 2025 over leveranciersbetrokkenheid.
Na het verschijnen van het onderzoeksrapport zijn er drivers (externe invloeden) geïdentificeerd, waaronder (en niet uitputtend): toename van bewustzijn van digitaal autonomie (vanwege de veranderende geopolitieke verhoudingen), Tweede Kamerstukken (Wolken aan de horizon en Ons digitaal fundament), het rapport ‘Het rijk in de cloud’ (Algemene Rekenkamer), en de voorbereidingen voor het opstellen van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie (NDS). Daarnaast zijn er inzichten opgehaald uit gesprekken met de diverse stakeholders, waaronder inhoudsdeskundigen, VNG (o.a. Haven+), minEZ, MIDO Domeinarchitectuur Infrastructuur (via de High Level architectuur clouddiensten Digitale Overheid (versie 0.51), Rathenau Instituut, NEN, SURF, semioverheden, en via de Sponsorgroep Cloud en Forum Standaardisatie.
Vervolginzet en aandachtsgebieden
De intensivering van het Bureau Forum Standaardisatie (BFS) op het dossier cloud gedurende de periode september 2024 en april 2025, mede dankzij de inzet van Rijks I-Traineeship, heeft geleid tot vier specifieke aandachtsgebieden. Begin 2025 is er een Sponsorgroep Cloud opgericht en in de Forum Standaardisatie vergadering van 12 februari 2025 is de voortgang op het dossier cloud besproken. Eerdere concept-versie van deze notitie is besproken in de Sponsorgroep Cloud van 31 maart 2025 en 19 mei 2025. Uitkomsten uit de besprekingen in de Sponsorgroep zijn verwerkt in deze notitie.
Het Forum Standaardisatie heeft daarnaast in zijn vergadering van 16 april 2025 besloten om een dossier markt en overheid (voorheen leveranciersbetrokkenheid) te starten met cloud als inhoudelijk onderwerp.
Hieronder volgen vier specifieke aandachtsgebieden voor de vervolginzet van het Forum Standaardisatie, voortkomend uit de intensivering van het Bureau Forum Standaardisatie (BFS) op het dossier cloud.
- het identificeren van en overzicht onderhouden van open standaarden rondom cloud;
- kennisdeling en communityvorming over standaarden rondom cloud;
- betrekken van leveranciers bij cloudvraagstukken voor adoptie van open standaarden
- in kaart brengen van leveranciersafhankelijkheid bij overheid (via leveranciersmeting)
De focus ligt op identificeren van en overzicht onderhouden van open standaarden rondom cloud (aandachtsgebied 1), met aanpalend aandacht voor kennisdeling en communityvorming (aandachtsgebied 2).
Uitvoering van deze vier aandachtspunten is beschreven in bijlage A.