Wettelijke verplichting van standaarden vormt ‘een bezemwagen’

Content

Op 21 maart 2023 heeft de Eerste Kamer de Wet Digitale Overheid aangenomen. Artikel 3 van deze wet geeft een grondslag voor het verplichten van open standaarden. Dit gaat helpen om het gebruik van standaarden te stimuleren als ze maatschappelijk urgent zijn. Want sommige belangrijke standaarden worden ondanks de huidige afspraken nog te weinig gebruikt.

Wet Digitale Overheid

De Wet Digitale overheid (Wdo) legt de juridische basis voor veilige en overzichtelijke samenwerking bij de digitalisering van de overheid . Een dag na de publicatie van de wet in het Staatsblad, treedt artikel 3 in werking.

De standaarden HTTPS en HSTS (het ‘slotje’ op een website) zijn grote kanshebbers om als eerste via artikel 3 Wdo verplicht te worden. Een concept Algemene Maatregel van Bestuur daarover is eerder via internet geconsulteerd. Deze standaarden spelen een belangrijke rol in het beveiligen van websites, onder meer doordat de communicatie met de gebruiker wordt versleuteld.

‘Pas toe of leg uit’

Overheidsorganisaties horen zich al aan het ‘Pas toe of leg uit’-beleid te houden. Dat betekent dat ze tijdens het aanschaffen van ICT-systemen en -diensten de ‘Pas toe of leg uit’-lijst van Forum Standaardisatie moeten raadplegen. De standaarden die van toepassing zijn moeten zij in gebruik nemen. Organisaties mogen hiervan afwijken met een zwaarwegende reden. Die reden moeten ze openbaar maken in het jaarverslag.

Waarom wettelijke verplichting?

Het ‘Pas toe of leg uit’-beleid biedt dus enige ruimte aan publieke organisaties en overheidsorganisaties om in hun eigen tempo open standaarden te adopteren. Voor sommige standaarden gaat dat te langzaam, blijkt uit metingen die Forum Standaardisatie uitvoert. Zelfs na het maken van zogenoemde verdergaande streefbeeldafspraken. Dat zijn afspraken op hoog bestuurlijk niveau om meer vaart te krijgen achter het gebruik. De wettelijke verplichting moet ervoor zorgen dat ook achterblijvende overheidsorganisaties in beweging komen.